Yüzyılın en kanlı katliamlarından biri tam 23 yıl önce Hocalı'da yaşandı.26 Şubat 1992'de Rus desteğiyle Azerbaycan'ın Hocalı kentinde Ermeniler suçu sadece Türk olmak olan 613 kişiyi öldürdü.

Ermeniler, 1980'li yıllardan itibaren hep Büyük Ermenistan hayalinin peşinden koştular. Askeri açıdan stratejik öneme sahip 3 bin nüfuslu Hocalı da Ermeni güçler için tam bir hedefti. Katliam, 25'ini 26'sına bağlayan soğuk bir Şubat gecesi başladı.

Önce Rus tankları, ardından da yüzlerce Ermeni askeri Hocalı'ya girdi. Emir hareket eden her şeyi vurmaktı.

Ağır silahlar kullanıldı. Hastaneler, okullar, camiiler bile vuruldu. Hocalı'da Ermeni vahşetinden etkilenmeyen mabet kalmadı. Evler yakıldı, suçu sadece Türk olmak olan Hocalılar hunharca katledildi.

Ölümden kaçmak isteyenler, kendilerini ormanın derinliklerine attı. Soğuk bir kış günüydü ve Hocalı’lar hazırlıksızdı. Yerler karla kaplı, ayaklar ise yalındı. Ölüm soğuk yüzünü göstermişti onlara. Hocalıdan kaçanlar dağlarda tam 9 gün geçirdi.

Günlerce aç susuz dağlarda kilometrelerce yürüyen Hocalılar, tam "Artık kurtulduk" derken yolun sonunda tuzağa düşürüldüler...  Tuzak, bir anda katliama dönüştü. Bazı Hocalılar kurşuna dizildi. Ölenlerin kafa derileri yüzüldü, vücutları parçalara ayrıldı, gözleri oyuldu, hamile kadınları karınları deşildi.

Geride 106 sı kadın, 63'ü çocuk 70'i yaşlı tam 613 masumun cesedi kaldı. 76'sı çocuk 487 kişi de ağır yaralandı.

Olmadık işkenceler uygulanan bin 275 kişi de esir alındı. Bunlardan 800'ü daha sonra serbest bırakıldı. Ancak, 500'e yakın Azerbaycan Türkü hala kayıp...